VAN GEORGETOWN NAAR LETHEM (EN WEER TERUG...)

Voordat je besluit dat dit verhaal te lang is om te lezen... scroll even naar beneden, want daar lees je wat de kanjers van de Toon Hermansschool in Ede hebben gedaan voor het LRC Moruca!
Een maand of 2 geleden werd ik (zoals zo vaak) door een automobilist geroepen terwijl ik langs de kant van de weg op mijn taxi stond te wachten. Nou is dat hier meer regel dan uitzondering voor iedere vrouw, en voor een blanke en blonde vrouw in het bijzonder... Dus veel aandacht gaf ik er niet aan. Deze man was echter behoorlijk vasthoudend, wat ik over het algemeen in dit soort situaties behoorlijk vervelend vind. Ik, na een “hallo” hem negerend had blijkbaar toch iets wat hij van me wilde. Inmiddels stonden achter hem de auto’s te toeteren, want deze wilden erlangs, maar konden dit niet. De automobilist reed door, Anna was blij... 2 Minuten later stond de auromobilist naast Anna...
Hij stelde zich voor als Matthew. Hij werkt voor de Amerikaanse Ambassade en organiseert ieder jaar een busreis naar Lethem in het paasweekend. Lethem is namelijk the place to be tijdens Pasen; daar is de rodeo. En deze Matthew was dus op zoek naar klanten. En nou wil het toeval (zo toevallig is het eigenlijk niet, half Guyana verplaatst zich in het paasweekend naar Lethem) dat Selina en Anna het er al over hadden gehad en het allebei wel leuk vonden om de rodeo mee te maken. Dus nummers en emailadressen uitgewisseld met Matthew.
En zo kwam het dat Selina en ik op donderdagavond om 20.30 uur klaarzaten om opgepikt te worden. Heel fijn dat we thuis werden opgehaald, want, zoals inmiddels neem ik aan bij iedereen bekend; alles is hier ‘just now’ en wanneer je dan thuis de nodige uurtjes hebt om te wachten kun je die mooi invullen met het poetsen van het huis...
Om 23.00 het huis spik en span en wij en route!! Een bus vol met grotendeels vrijwilligers van VSO en van andere organisaties. Sommige voor mij bekend, maar ook een hoop nieuwe gezichten. In totaal 27 mensen in de bus. Helaas geen 27 stoelen... Een aantal gelukkigen onder ons (ja, ja, ik was er één van) konden nog wel op opklapstoeltjes met een halve rugleuning zitten, maar de arme conducteur die begon de reis staand... Al vrij snel werd er ergens langs de weg een emmer opgepikt waar de beste man de rest van de reis op heeft doorgepbracht. Het eerste uur, tot aan Linden, is de weg verhard, hier reden we dus ook nog lekker door. Maar na een uur houdt het asfalt op. Een hééééél lange zandweg tot aan Lethem volgt. Een zandweg die vol gaten en heuvels zit. De gemiddelde snelheid die onze chauffeur aanhield op deze heel fijne weg was 20 km/h! Dat ging dus al vreselijk traag.
Toen kwamen we bij een brug, een brug met een vrachtwagen, een vrachtwagen die met 2 wielen ‘overboord’ hing en met een touw aan de brug was geknoopt om te voorkomen dat het ding van de brug zou vallen. Voor dat wij bij deze brug kwamen waren er blijkbaar al vele anderen bij deze brug met vrachtwagen gekomen. De eerste ‘vehicles’ hebben zich (zo heb ik me laten vertellen) een weg langs de truck weten te banen. Men had de 2 linkerbanden van de truck geschroefd om een paar centimeters meer speling te creëren en blijkbaar was er een auto geweest met smallere banden dan de meeste anderen en om de beurt hadden ze deze 4 smalle banden op de passerende vehicles gemonteerd om ze er aan de andere kant van de brug weer af te halen en naar het volgende vehicle te brengen (je kunt zeggen wat je wilt over de Guyanesen, maar ze zijn wel ontzettend praktisch!) Toen was er alleen één pick-up truck die dit weliswaar zeer heldhaftig ook probeerde, maar hier niet in slaagde. Deze stond namelijk vastgeklemd tegen de truck. En wat krijg je dan? Een héleboel mannen die allemaal (denken te) weten hoe het moet... Mannen die allemaal die auto op staan te tillen, met balken hout lopen te sjouwen en ik weet niet wat nog meer. En ja hoor, 3 uur nadat wij bij de brug aankwamen waren zowel pick-up, als truck van de brug af en konden wij, met 20 km/h verder.
Onderweg natuurlijk geen digicel signaal, dus wij konden Sonja (Nederlandse VSO’er, wonend in Lethem) en Xerez (Canadese VSO’er, wonend in GT, maar voor werk al bij Sonja in Lethem) niet bereiken om hen te vertellen dat we nog lange niet zouden komen. Zij hadden ons in de loop van de middag verwacht. Om 5 uur in de morgen (zaterdagmorgen, na 30!!! Uur reizen) kwamen we dan eindelijk aan in Lethem! Dus wij Sonja en Xerez bellen. Maar... Voicemail! Bij beiden! En we hadden geen idee van waar Sonja woont... Dus een andere Lethem-VSO’er om 5 uur uit zijn bed gebeld. Hij heeft ons naar Sonja en Xerez gebracht. Na een paar uurtjes bed, een ontbijtje en een douche op naar de rodeo-ground! In een afgeladen laadbak van een pick-up truck (ik beeld me iedere keer weer in dat ik één of andere surfkampioen ben wanneer ik in de wind achterin zo’n auto sta; heerlijk!)
De rodeo was erg leuk! Nog steeds in Guyana natuurlijk, maar tegelijk in zo’n andere wereld! De natuur is anders; bergen en heeeeeel veel rood zand. En ook de cultuur is anders; veel Brazilianen en natuurlijk veel cowboys! Cowboys met spijkerbroeken, geruite blouses, hoeden, sjaals, lassotouwen om schouders en heupen en chaps, maar dan onder die chaps wel blote voeten! Op de rodeoground veel standjes met drinken (alles wat je maar wilt, de cocktails met vers fruit zijn aan te raden!), eten (vooral veel ‘meat on a stick’), cowboyhoeden, sieraden en standjes van organisaties waarmee VSO verbonden is, organisaties die culuurbehoud/natuurbehoud promoten. Verder een heus ‘reuzen’rad, een schiettent, gokstandjes en andere kermisattractie(tje)s. En waar het natuurlijk allemaal om te doen is; de arena! Ik moet zeggen dat het mij meeviel hoe de dieren behandeld werden. De paarden waren wild op het moment dat ze de arena ingingen, maar zogauw ze klaar waren met hun ‘kunstje’ waren ze meteen rustig en liepen ze gezellig met z’n allen in het zand heen en weer. Voor zover ik het kon zien werden de dieren niet heel slecht behandeld. (natuurlijk beste dierenvrienden, jullie hebben helemaal gelijk, die paarden zouden vast liever in Friesland in een sappig grasland staan te grazen, maar toch...)
Bij de stieren ging het (natuurlijk) allemaal veel sneller, ik denk dat de gemiddelde cowboy het zo’n 3 seconden volhield op een stier. Eén cowboy was in deze een uitzondering. Er was er namelijk ééntje die het meerdere minuten volhield! Het zit zo: de stier wordt in een hok gedreven, grenzend aan de arena. Hier klimt de cowboy op zijn rug, vervolgend wordt de doorgang naar de arena geopend en worden al die stieren dus wild. Allemaal, op ééntje na! Deze stier ging namelijk in zijn hok liggen, met cowboy op zijn rug. Hij vertikte het gewoon om op te staan! En geef hem eens ongelijk, weet je hoe heet het was! Maar goed, verschillende mannen gingen deze stier nu aan zijn staart draaien en erin knijpen in de hoop hem zo overeind te kunnen krijgen, maar tevergeefs. Na een paar minuten werd het opgegeven en de slimme stier mocht terug naar zijn vrienden!
Rond etenstijd zijn wij met ons 4en (Sonja, Xerez, Selina en ik) terug naar huis gegaan. Xerez is een geweldige kok, dus voor het eten hoefden wij de deur niet uit. Voor wat anders wel... Selina en ik hadden namelijk bedacht dat we het niet zagen zitten om op de terugreis weer 30 uur in die bus te moeten zitten. En nou wilde het toeval dat op hetzelfde compound als waar Sonja woonde een bus met mechaniciens uit GT logeerde... Dus met de left-overs van Xerez’s heerlijke maaltijd ben ik eens even een praatje gaan maken met deze buurmannen. :) En ja hoor, er was wel plek voor Selina en mij in hun bus! Of we zaterdagavond na het eten ook weer naar de rodeoground gingen, dan konden we namelijk ook wel met hun meerijden. Ja, dat waren we van plan; wij dus weer acherin een pick-up truck, een ideale gelegenheid om even te checken wat voor figuren dit waren... Prima gasten, allemaal zo tussen de 20 en 35 jaar oud, allemaal mechaniciens (wat ideaal is voor een lange busreis over een baggere weg...) en gezellig gezelschap. Ze werken allemaal voor een Nederlandse baas. De zoon van de baas was er ook, een heel aardige kerel uit Friesland. Dit uitje hadden ze bekostigd door oud schroot te verzamelen en te verkopen.
’s Avonds op de rodeoground weer met een heel internationale groep rondgehangen. Leuk om iedereen nu hier in Lethem te zien en weer veel nieuwe mensen te ontmoeten.

Op zondagmorgen werden we door de bus opgehaald om naar Moco Moco te gaan. Een klein uurtje rijden vanaf Lethem. Wederom met een heel grote groep met tig nationaliteiten. Moco Moco is erg mooi; rotsen, watervallen en natuurlijk weer heel veel rood zand. En ook een mooie uitkijkpost op zo’n 1000 steps van ‘beneden’. Dus wij die (bijna) 1000 steps op. Een vermoeiende, bij tijden heel spannende (op een gegeven moment liet het touw los waaraan ik net af wilde dalen!) tocht, maar inderdaad aan de top (maar ook al onderweg) een adembenemend mooi uitzicht!
En na afloop met kleren en al de watervallen/poelen weer ingegaan, want nat waren de kleren inmiddels toch al van het zweet, dan maar meteen even uitspoelen!
’s Middags met Charlie (ons contactpunt van de mechaniciens) afgesproken dat wij onze tassen bij hun in de bus zouden gooien. Zij zouden namelijk (eerder dan wij) naar de rodeoground vertrekken. Wij zouden dan later volgen en om een uur of tien zouden we vanaf de rodeoground naar GT vertrekken. Selina en ik snel pakken en douchen om alles in die tassen te krijgen voordat ze vertrokken. Zie ik toch opeens die bus al wegrijden! Ik er achteraan; weg was hij! Ik naar hun volgauto, deze stopte nog wel. Selina inmiddels ook naar buiten. Wij zeggen tegen deze chauffeur dat onze tassen nog niet aan boord zijn. Hij begrijpt ons niet. Na nog 2 x proberen de situatie uit te leggen begrijpen we dat deze kerel niks afweet van het feit dat Charlie ons een lift heeft aangeboden. Hij zegt ons dat dat helemaal niet kan, want de bus zit vol! Ondertussen kwam de bus terugrijden, want ze merkten dat de volgauto niet volgde. Wij (Selina wat meer dan ik; die is daar wat beter in...) boos op Charlie. Inmiddels hadden we de Matthew-bus gecanceled, we hadden Charlie meerdere keren gevraagd of het echt oké was, of de rest het er ook mee eens was etc. Hij had dus niemand wat verteld! En wij hadden inderdaad ook wel gezellig met al die gasten staan kletsen, maar over de reis hadden we het blijkbaar alleen met Charlie gehad. Charlie was heel het weekend dronken. Nu waren wij alleen niet de enigen meer die boos op hem waren, ook al zijn maten waren pissed. Zij beloofden ons dat ze zouden kijken wat ze konden doen en ons over 10 minuten terug zouden bellen. En ja hoor! Binnen 10 minuten kregen we telefoon! Ze hadden overlegd en zouden ons op komen halen. Om 21.00 uur moesten we ze even bellen en dan zouden we horen hoe en wat. Helemaal gerust waren we er nog niet op, maar we waardeerden het zover al wel.
’s Avonds naar de Braziliaan gewandeld om daar te eten (meat on a stick) en ruim voor 21.00 uur weer thuis. We wilden niet al te Hollands doen, dus waren van plan deze jongens om 21.05 uur te bellen. Maar om 21.00 uur scherp ging de telefoon! Ze zouden er over 10 minuten zijn, en dat waren ze ook! (Zou de punctualiteit de invloed van de Nederlandse baas zijn?)
Dus zo kwam het dat Selina en ik op zondagavond vertrokken uit Lethem in een bus met 13 Guyanese mannen voor een urenlange rit naar GT. In de hoop dat dit sneller zou gaan dan de ‘Matthew-bus’. Helaas, sneller bleek hij niet te gaan; de Matthew-bus had er op de terugreis van deur tot deur 19 uur over gedaan, wij 22... Maar... We hebben gelachen! Het was net een schoolreisje. (met het grote verschil dat de meeste van deze jongens onder invloed van heel veel rum waren...). Lekker meezingen met de radio, veel lol om spelletjes als ‘wie ben ik’ en veel slap geouwehoer.
Werkend in het onderwijs zit ik natuurlijk altijd tussen de vrouwen (een paar meesters daar gelaten, maar deze meesters raken op een gegeven moment toch ook een klein beetje onder de invloed van alle oestrogenen in zo’n team met juffen, wat ze overigens tot heel fijne gesprekspartners maakt hoor) en nu 22 uur in een bus met mannen, met mechaniciens; wat een belevenis! Alle platte grappen zijn de revue gepasseerd, ik heb het te doen met het meisje die blijkbaar een nacht met één van deze jongens had doorgebracht, want het arme schaap werd met de grond gelijk gemaakt door zijn maten. Maar eerlijk gezegd moest ik er ook om lachen, de dynamiek in zo’n groep is zo anders dan in een groep vrouwen. En stoer zijn ze! Want het hele weekend zuipen, maar wel allemaal, na maar 2 uurtjes slaap (en ‘meat on a stick’ for breakfast) de 1000 steps op, de watervallen in, vrolijk meezingen met de radio, heel veel lol hebben en niet te vergeten, de bus repareren!
Want wat een geluk dat die bus vol zat met mechaniciens; de bus viel verschillende keren uit elkaar. Blijkbaar was dit de 3e bus die ze geregeld hadden, ja, zij hadden op de heenreis ook heel wat problemen gehad... Deze bus hadden ze om 1 uur ’s nachts ergens vandaan geplukt, dat was aan de kwalitiet van het ding te merken. Gelukkig konden deze jongens alle problemen zelf verhelpen, het betekende alleen dat we de nodige stops moesten maken...
Het originele plan was maandagmiddag thuis en dan naar de seawall om daar naar het traditionele kite-flyen te kijken. Maar we waren om 19.00 uur pas thuis en doodop. Om 20.30 uur ben ik in slaap gevallen om vervolgens om 8.45 uur pas weer wakker te worden!
Al met al een paasweekend van heeeeel veel ‘bussen’, maar het is het waard geweest! Het was leuk, gezellig en bijzonder om mee te maken, zowel de rodeo, de falls, als de busritten. (En voor die mensen die weten van mijn wagenziekte; ik durf het haast niet in te tikken, maar het lijkt erop alsof ik daar overheen ben, want heb nergens last van gehad!)

“MIJN KANJERS VAN DE TOON HERMANSSCHOOL IN EDE”
Zoals jullie eerder op mijn blog hebben kunnen lezen ben ik bezig met het (her)openen van het Learning Resource Center in Moruca. Het is geweldig om te zien hoeveel steun ik vanuit Nederland krijg voor dit project. Maar hier wil ik graag even een paar woorden schrijven voor de kinderen van de Toon Hermansschool. De kinderen (en collega’s) die ik mis, want het zijn zulke geweldige mensen. En dat ze zo geweldig zijn bleek maar weer eens toen ze besloten om de opbrengst van de Paasvastenactie aan het LRC Moruca te doneren. Mijn vader was aan het begin van de vastenactie naar Ede gegaan om de kinderen te vertellen over Guyana, mijn werk hier, en natuurlijk over het LRC Moruca. Al tijdens dit bezoekje, waarin hij in 3 rondes zijn verhaal deed, kreeg ik per sms updates; zoals: “Leuk team, leuke kinderen. Errug leuk om te doen xx papa”. En nu, aan het eind van de actie ging hij terug om de cheque in ontvangst te nemen. Ik was inmiddels in GT en om 4.30 uur van huis gegaan om bij Xerez thuis live mee te kunnen kijken naar de viering via een skype verbinding. Wat was ik graag even echt in Ede geweest, wat ontzettend leuk en goed om al die lekkere koppies te zien, die stemmen te horen en de fijne TH-sfeer te proeven! En toen bekend werd wat voor bedrag ze hadden opgehaald, met oa. flessen verzamelen, auto’s wassen, vaatwassers uitpakken, ouders masseren, etc. kreeg ik hier, 30+ graden Celsius, kippenvel op mijn armen! €1400,00 hebben ze bij elkaar gespaard! GEWELDIG! Dus nogmaals; Lieve jongens en meiden: DANK JULLIE WEL!
En natuurlijk ook héél veel dank voor al die andere lieve mensen die geld hebben overgemaakt!
Inmiddels is de vloer van het LRC knalgeel, de kasten zijn in de maak (maar helaas nog steeds niet af) en de boeken en spellen zijn in Moruca. Van het One Laptop Per Family Programme nog geen nieuws... I’ll keep you informed!