Van A naar Beter... En hoe?!

Guyana; land of many waters.
Vandaar dat mijn voornaamste vervoermiddel hier de boot is. En ik vind het geweldig! Want in tegenestelling tot auto’s, bussen en vliegtuigen, word ik niet misselijk in de boot.
Terwijl het hartstikke heet is, in een open boot, met de wind door mijn haren (wat ’s avonds minder prettig is, want het kost me een eeuwigheid de knopen er weer uit te borstelen...), met geluk een leuke medepassagier om een praatje mee te maken, een goed boek om te lezen en niet te vergeten een prachtige omgeving (“99 turns” is mijn absolute favoriet!)is het genieten om van A naar B te reizen.
Maar... Ieder voordeel heb z’n nadeel... Zo’n open boot is leuk, totdat... Het begint te regenen. Dan is het een kwestie van met z’n allen en met alle baggage onder een zeiltje kruipen. Een vies en stinkend zeiltje en soms met stinkende mensen... Die zeiltjes zouden waterdicht moeten zijn, maar dat zijn ze helaas niet altijd. En dan hebben we de Atlantische Oceaan... Als ik naar Georgetown reis moet ik over deze grote vriend heen... Als het een beetje tegen zit is het water WOEST, woest met hoofdletters! Want zittend op het houten bankje van het bootje, opgepropt met 4 volwassenen en soms zelfs nog een kind in een rij, en met pech onder het zeil vanwege de regen, stuitert het houten bootje als een gek op de golven van de oceaan. En dat veroorzaakt dan weer dat ook ik stuiter, op dat houten bankje... Het water komt dan ook van onder, want het springt zo van de oceaan de boot in (wat het drooghouden van de tassen nog uitdagender maakt) En al dat gestuiter kan flinke hoofdpijnen bezorgen.
Vanuit Charity moet ik de shared taxi nemen naar Supenaam. Wanneer de boot in het zicht van de landing van Charity komt springen de taxichauffeurs op en staan daar zo’n 8 tot 15 mannen te schreeuwen en te zwaaien om je in hun taxi te krijgen. Ik hoop altijd dat Romel er staat... Romel is mijn favoriete taxichauffeur (hij staat ook niet zo te schreeuwen) en als ik hem zie is het even een knikje en dan is de deal rond. Hij weet welke tas van mij is, dus terwijl ik me met mijn kleine tas de boot uit manouvreer (koorddansen is er niks bij!) pakt hij mijn backpack op en brengt hem naar de auto. Dan heb ik meestal nog wel tijd voor een kopje koffie in Charity, want we gaan pas als de taxi vol zit. (Als Romel al genoeg passagiers heeft is het ook “no problem Miss, you can get your coffee, we’ll wait”. Maar ik, als Nederlander, vind dat er al meer dan genoeg gewacht wordt in Guyana, dus laten we alsjeblieft maar gaan, koffie komt in GT wel (daar smaakt hij ook beter))
Meestal geeft Romel mij de plaats voorin; ideaal, want meer dan genoeg beenruimte en met raampje open wind vangen is heerlijk. Nadeel van deze plek is wel dat ik ooggetuige ben van de nodige aangereden dieren langs de weg (honden, katten, maar ook geiten en koeien...) en zie ik hoe we als gekken met 110 km/h over een zeer slecht geasfalteerde tweebaansweg, zigzaggend om gaten te ontwijken, op nog levende en midden op de weg staande beesten, tegenliggers, naar school lopende kinderen, vaders met 3 kinderen op de fiets (jaja, ze zeggen wel dat Nederlanders zo goed zijn op de fiets, maar wat je hier ziet... brakke mountainbikes met een plankje op de stang geknoopt waar dan één kind op zit, één kind op staat en ook achterop staat nog een kind! Niks geen kinderzitjes en bakfietsen) afsjezen! Ik geloof ooit ergens gelezen/gehoord te hebben dat de passagiersplek in de auto de plek is waar de meeste mensen dood uitkomen na een autoongeluk.... Ik ben er dus nog niet helemaal uit of ik op de lange termijn ook blij moet zijn met deze plek, but for now it will do. De rit naar Supenaam duurt een klein uurtje.
In Supenaam is het weer wachten op de boot. Dit duurt meestal niet te lang. Het oversteken van de Essquiborivier kan ook behoorlijk ruig zijn. Ook hier de nodige golven met gestuiter tot gevolg.
En in Parika aangekomen (de overkant van de Essequiborivier) staan daar weer allemaal chauffeurs klaar om me hun taxi in te lokken. Maar een ritje met de taxi naar GT kost al gauw G$4000 (zo’n 16 euro), terwijl een ritje met de bus (minibus) naar GT G$400 kost. Keuze dus snel gemaakt!
En ook hier heb ieder voordeel zijn nadeel... Want reizen met de bus is niet heel relaxed. Stap 1 is wachten tot hij vol zit, en je zult begrijpen bij een bus kan dit heel wat langer duren dan bij een taxi... Stap 2 is erop vertrouwen dat niemand er met mijn tas vandoor gaat. Nou hou ik mijn kleine rugzak altijd bij mij met daarin alle belangrijke spullen. Maar mijn grote backpack is vaak ergens uit mijn zicht. Op momenten dat er mensen in en uitstappen probeer ik altijd wel even te kijken of de uitstappende mensen niet met mijn rugzak uitstappen, maar ik heb niet vanuit elke plaats in de bus zicht op wat er gebeurt. Stap 3 is genoegen nemen met de plaats die ik krijg toegewezen. Natuurlijk heb ik hier mijn voorkeuren. Geheel links voorin is mijn favoriete plek. Meeste beenruimte en aan het raam. Maar ook hier, net als bij de shared taxi, zicht op alles wat op de weg gebeurt. En wanneer de persoon naast je (midden voorin) uit wil stappen moet je eruit om hem/haar er langs te laten en wanneer nieuwe mensen instappen hetzelfde... Ergens op de eerste 3 banken in de bus, prima plekken, het liefst aan het raam en het liefst helemaal rechts, want aangezien ik tot de eindbestemming ga hoef ik niet uit te stappen om andere mensen langs te laten. Op het achterste bankje zitten is heel vervelend, want die is hoger dan de rest, waardoor ik heel de reis (zo’n 5 kwartier) gebukt moet zitten (om dan nog steeds bij ieder hobbeltje in de weg mijn hoofd te stoten...) Deze plaats strijdt nog met de plek midden voorin voor de titel “slechtste plek in de bus”. Want midden voorin is een smalle en hoge plek. Zo hoog, dat ik zonder een halve meter te bukken niet uit het raam kan kijken, maar naar het plafond, de achteruitkijkspiegel (die in de meeste bussen in de positie ‘de chauffeur bekijkt zichzelf graag’ is opgesteld) en de naar chemische aarbijen stinkende dennenboompjes die aan datzelfde spiegeltje hangen ( zo nu en dan ook voorzien van een rozenkrans, wat vast geen kwaad kan gezien de rijstijl van de chauffeurs)kijk... Geen beenruimte om mijn rugzak op de grond te zetten, dus op schoot. Afhankelijk van formaat van de persoon naast me vang ik (in gunstigste geval) redelijk wat wind, of (heel vervelend) zo goed als geen wind. Alle auto’s hier in Guyana zijn automaatjes, maar de bussen niet (waarom niet??? Ojo???!). Dus dat betekent dat wanneer de chauffeur schakelt, ik steeds mijn benen in moet trekken (naar waar?!!?!?) En bij dat schakelen moeten sommige chauffeurs toch mijn been steeds even aanraken...
En dan is er nog de muziek. Guyanesen zijn gek op Celine Dion. Ik niet...
Maar, in sommige gevallen kan de muziek zelfs de midden-voor, of laatste-bank plek goedmaken. Zo heb ik laatst 5 kwartier genoten en (zachtjes, don’t worry) meegezongen met golden oldies.
In GT stap ik uit op Stabroek market. Afhankelijk van mijn hoeveelheid bagage wip ik dan even bij de supermarkt naar binnen om vervolgens de bus naar Ogle te nemen. Wanneer ik naar GT ga verblijf ik namelijk altijd bij Selina in Ogle, net buiten GT.
Overdag neem ik tussen Ogle en GT altijd de bus. Dit kost G$100 (40 cent). ’s Avonds gaan er nauwelijks bussen meer en is het ook prettiger een taxi te nemen. Meer dan genoeg taxi’s in GT. Maar de meeste taxi’s rekenen zo’n G$1000 voor het ritje tussen Ogle en GT. Trooper taxi’s (met hun base vlak naast Ogle) rekent echter maar G$600 (en ’s nachts G$700). Dus wij bellen altijd naar Trooper. Selina woont op de onderste etage van een reusachtig geel huis. Iedere keer dat ik Trooper belde probeerde ik omslachtig te beschrijven hoe de chauffeur naar ons huis moest rijden. Tot ik er klaar mee was; ik zei tegen de kerel aan de lijn dat het het grote gele huis met de VSO’s was. De beste man had geen idee wat VSO’s zijn. Selina, in dezelfde kamer moest lachen en zei mij dat ze dat natuurlijk niet begrepen, voor hen zijn we gewoon ‘white people’. Dus Anna zegt tegen de kerel aan de lijn “The big yellow house where the white people live”. ‘Hij’, na een flinke lachbui: “Oh!, Of course, I know that place!”. Sindsdien is het genoeg om “good night” te zeggen, (soms nog aangevuld met “the big yellow house”) en dan maakt ‘hij’ mijn zin al af met: “where the white people live” en altijd een hartelijk lach en een “no problem darling, 5 minutes”. Geen idee wie ‘hij’ is, maar hij krijgt altijd een glimlach op mijn gezicht.
Ook terug van GT naar Ogle bellen we Trooper in de avond/nacht. Aangezien zo goed als alle chauffeurs van Trooper ons nu kennen is het een kwestie van instappen, (met de een meer dan met de ander) een praatje maken en ze zetten ons thuis af zonder adres op te geven.
In Moruca doe ik alles te voet. Klinkt makkelijk, maar... Ook hieraan zitten bepaalde uitdagingen verbonden die je in Nederland niet zo snel tegen zult komen... Toen ik in Augustus 2010 aankwam in Moruca hadden we hier gewoon een zandweg. Maar Moruca is in ontwikkeling. Inmiddels is de weg geasfalteerd! Klinkt als een verbetering, maar... Is dat wel zo?
1) De auto’s (vehicles worden ze hier genoemd), die steeds meer en meer worden, toen ik in Augustus aankwam hadden we er een stuk of 14 in heel het dorp, inmiddels is dit aantal denk ik al verdubbeld, sjezen nu als gekken over het asfalt. En dat terwijl er meer dan genoeg kinderen over de weg lopen, het is doodeng! (gelukkig toeteren ze onophoudelijk, wat heel irritant, maar misschien wel zo verstandig is)
2) Dit asfalt is van dusdanige kwaliteit dat wanneer de zon er een kwartiertje op schijnt, de toplaag smelt! Gevolg is constant natte asfaltplekken op de weg waar je, als je niet doorstapt, op vast blijft plakken! Mijn wandelingen door Moruca zijn qua tijd dus korter (in hoog tempo over natte asfalt stappen) of langer (zigzaggend tussen de natte plekken door, extra meters maken) geworden.
Boot, bus, nat asfalt. Hoofdpijn is niet fijn, natregenen is niet fijn, misselijk worden in een te volle bus is niet fijn, maar stiekem vind ik het toch wel hartstikke leuk om op deze manier het land te zien. Wat zou er aan zijn om met de NS trein in een half uurtje tussen Moruca en GT te reizen? Te betalen met de OV-chip in plaats van de vele flappen? In een comfortabele stoel te zitten met een goede kop koffie??? Natuurlijk kijk ik daar ook wel naar uit, maar dat komt over anderhalf jaar wel weer. Eerst nog maar even lekker stuiteren en genieten (en op zijn tijd balen) van de Guyana-stile!
En voor Pasen zal ik (met Selina) de bus naar Lethem nemen. Een lange, lange busrit, over gedeeltelijk onverharde wegen... Ik ben beniewd! (wordt ‘t genieten of balen?)
De reden waarom we naar Lethem gaan is de rodeo. Ik heb er zin in, zal jullie er een volgende keer over schrijven!
Liefs, Anna.